De onderhandelingen tussen Griekenland en zijn internationale schuldeisers lopen niet lekker. Maar wat is nu de echte deadline voordat het goed mis gaat in de Griekse crisis? Analist Arne Petimezas van AFS Group praat je bij vanaf de beursvloer in Amsterdam.
1.Wat is de volgende deadline in de Griekse crisis? 24 april voor minister van Financiën Varoufakis, want dan wil hij tijdens het overleg van de eurogroep in Riga een akkoord sluiten met de eurozone over de uitbetaling van 7,2 miljard euro aan noodleningen die vallen onder de noodsteun die Griekenland in 2010 en 2012 kreeg.
Maar de ene na de andere Europese minister van Financiën heeft laten weten dat het zo goed als uitgesloten is dat er in Riga een oplossing komt. Volgens de Duitse minister van Financiën Schäuble is de deadline pas 30 juni, want dan loopt het huidige programma voor noodsteun officieel af.
Volgens commentator Wolfgang Munchau is de deadline 11 mei. Op 12 mei moet Griekenland namelijk 774 miljoen euro aan het IMF betalen, en IMF-directeur Lagarde heeft laten weten dat er geen sprake zal zijn van uitstel. Om de boel op scherp te zetten heeft de Duitse regering plannen over een Grexit naar de media gelekt.
De Griekse regering heeft op zijn beurt laten doorschemeren dat als ze moet kiezen tussen het IMF aflossen of het betalen van lonen en pensioen, Athene voor het laatste zal kiezen. Griekenland zou dan toetreden tot het kleine groepje landen dat zijn verplichtingen aan het IMF niet heeft voldaan. De wereld zal niet alleen Griekenland, maar vooral ook de eurozone voor deze farce verantwoordelijk houden. Gelet op de omvang van de economie van de eurozone van 10 duizend miljard euro zijn de bedragen waar het in de Griekse crisis om gaat om de zaak te rekken, een schijntje.
2.That’s gotta hurt – 1 miljard dollar verlies. Derek Kaufman, hoofd obligaties van hedgefonds Citadel, heeft de eer aan zichzelf gehouden en is opgestapt nadat hij afgelopen jaar 1 miljard dollar verloor in een aantal trades, meldt persbureau Bloomberg op basis van ingewijden. Overigens is oud Fed-voorzitter Bernanke voor een leuk salaris in dienst getreden bij Citadel als adviseur.
3. Een van de meest interessante commentaren tijdens de voorjaarsvergadering van het IMF en de Wereldbank was afkomstig Harvard-econoom Ken Rogoff. Rogoff verwees de notie van ‘secular stagnation’ naar de prullenbak. Probleem is dat niemand precies wat langdurige economische stagnatie is, omdat aanhangers van de theorie er verschillende definities op nahouden.
Wat vast staat, is dat sinds de financiële crisis van 2008 de trendmatige groei en de potentiële groei van ontwikkelde economieën is ingezakt. Sommigen schrijven dat toe aan een combinatie van slechte demografie (vergrijzing) en tragere productiviteitsgroei, omdat de opbrengsten van technologische ontwikkeling en scholing minder worden. Dat zijn structurele oorzaken waartegen ruim monetair en fiscaal beleid weinig kan uithalen.
Waar iedereen het er over eens is, dat er (ook) sprake is van vraagtekort. Het grootste probleem zijn lage investeringen, het gevolg van een gebrek aan winstgevende investeringsmogelijkheden. En omdat er niet genoeg geïnvesteerd wordt en de consumptie ook niet over houdt, wordt er ook weinig geleend en is er sprake van een structureel spaaroverschot. En dat spaaroverschot is de oorzaak van super lage rentestanden.
Nou merkte Rogoff op dat de oorzaak van het spaaroverschot gezocht moet worden bij de balansen van bedrijven en huishoudens. In 2008 spatte niet alleen de zeepbel, maar kwam er volgens Rogoff een einde aan een “supercyclus” van schuldenopbouw door bedrijven en huishoudens. In de grafiek hieronder kunt u zien hoe deze supercyclus er in de landen van de eurozone uitziet.
In de grafiek staan bankschulden van bedrijven en huishoudens als percentage van het nationaal inkomen. Die zijn sinds de jaren ’60 over de kop gegaan, en zijn sinds een aantal jaar maar heel erg langzaam aan het dalen. Bedrijven en huishoudens sparen om hun schulden af te lossen, vandaar het spaaroverschot. Volgens Rogoff begint het kip of het ei verhaal van lage investeringen en trage groei bij hoge schulden en de slome schuldenafbouw. Daarom stelt Rogoff voor om de schulden weg te inflateren met een hogere inflatiedoelstelling van 4 procent.
(klik voor uitvergroting)
4. 2015 lijkt het jaar van de wonderbaarlijke wederopstanding van de Russische roebel te worden. Op het dieptepunt in december kreeg je voor krap 80 roebel één dollar. Inmiddels staat het valutapaar (USD/RUB in marktjargon) op ongeveer 50.
En de rally is zo heftig dat zakenbanken klagen dat de Russische centrale bank moet ingrijpen om de rally in toom te houden. Die wens kan wel eens in vervulling gaan, want Elvira Nabiullina – het hoofd van de Russische centrale bank – zei volgens persbureau Bloomberg in Washington dat de rente verlaagd kan gaan worden als er geen tegenslagen meer zijn voor de Russische economie. De centrale bank verhoogde vorig jaar de rente van 5,5 naar 17 procent en spendeerde tientallen miljarden dollars aan valutareserves om de roebel te verdedigen.
5. Het lijkt er op dat Volkswagens president-commissars Ferdinand Piëch aan het kortste eind heeft getrokken en er niet in is geslaagd topman Martin Winterkorn op straat te zetten. Volkswagen maakte vanochtend bekend dat de raad van commissarissen na een spoedvergadering heeft besloten volgend jaar voor te stellen de termijn van chief executive Winterkorn te verlengen. De vraag is natuurlijk of het boardroom-drama bij Europa’s grootste autoproducent hiermee achter de rug is. Piëch heeft door de jaren heen de ene na de andere topmanager het mes in de rug gezet en de vraag is of hij het er bij laat zitten, of misschien zelf vertrekt.
6. Deflation no more. Centrale bankiers beweren dat ze de strijd tegen deflatie hebben gewonnen. ECB-directeur Peter Praet zei tijdens de voorjaarsvergadering van het IMF en de Wereldbank in Washington dat te verwachten de inflatie "geleidelijk zal terugkeren naar onze definitie van prijsstabiliteit van licht onder de 2 procent.”
(klik voor uitvergroting)
Topman Harihuko Kuroda van de Japanse centrale bank sprak van een “ferme” trend in prijzen. En ook vice-voorzitter Stanley Fischer van de Amerikaanse Federal Reserve deed een duit in het zakje. Hij zei dat de Amerikaanse centrale bank verwacht dat de inflatie de komende jaren naar 2 procent zal stijgen. In de grafiek kunt u zien dat centrale bank nog een lange weg te gaan hebben voordat de inflatie weer op 2 procent staat.
7. Europese beurzen zijn in de loop van de dag dieper in het rood gezakt, en gaan daardoor met stevige verliezen de week afsluiten. De AEX verloor rond het middaguur krap 2 procent en stond daarmee op een weekverlies van 2,5 procent. Veilige staatsleningen van eurolidstaten als Duitsland en Nederland bleven in trek, terwijl Zuid-Europese staatsobligaties werden gedumpt. Vanwege de onzekerheid over Griekenland is de risico-opslag voor Spaanse, Italiaanse en Portugese obligaties de afgelopen vier weken bijna verdubbeld, ondanks de grootschalige ECB aankopen. Vergeleken met de hoogtij dagen van de Eurozone crisis is de risico-opslag echter nog steeds erg laag.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl